Co nazywamy raną?

Rana definiowana jest jako przerwanie anatomicznej ciągłości tkanek bądź ich uszkodzenie w drodze działania czynnika powodującego owe uszkodzenie. Wspomniany czynnik może być zarówno o charakterze urazu mechanicznego, termicznego (np. oparzenie), chemicznego (np. środkami chemicznymi) czy też energii promienistej (np. oparzenie słoneczne). 

Ze względu na rodzaj przyczyny powodującej uraz wyróżnić można kilka podstawowych rodzajów ran, w tym rany cięte, postrzałowe, kłute czy też szarpane. Dodatkowo, nierzadko przy uszkodzeniu skóry i naskórka dochodzi też do uszkodzenia głębiej znajdujących się tkanek takich jak nerwy czy mięśnie, co nie tylko wydłuża proces gojenia się rany ale również może skutkować blizną. 

Jak się goją rany?

Przebieg procesu gojenia się rany rozpoczyna się w zasadzie chwilę po jej powstaniu. W pierwszej kolejności rana bądź skaleczenie wypełnione zostaje krwią, która przeistacza się później w skrzep, potocznie nazywany biologicznym opatrunkiem. Owy opatrunek ma za zadanie zapewnić ochronę rany przed przedostawaniem się do niej drobnoustrojów oraz przed odwodnieniem. Nad skrzepem natomiast bardzo często powstaje również bariera ochronna, pod którą to zbierają się makrofagi (komórki żerne) odpowiedzialne za oczyszczenie rany – powszechnie znane jako strupy.  W procesie gojenia się rany udział biorą komórki skóry, układ odpornościowy, krew oraz wiele innych substancji jakie krążą w naszym organizmie.

Jak postępować z ranami? 

Pierwszą czynnością jaką należy wykonać jest bardzo dokładne obejrzenie rany i jej ocena pod względem tego czy konieczna będzie interwencja lekarska. Zwrócić szczególną uwagę wówczas trzeba na takie aspekty jak głębokość rany, jej typ, siła i objętość krwawienia oraz czy są w niej obecne ciała obce. Jeżeli wiemy już, że rana nie wymaga konsultacji z lekarzem należy postępować ze stałym schematem obejmującym w kolejności oczyszczenie rany, jej dezynfekcję, a następnie założenie opatrunku. Pierwszy etap – oczyszczenie, polega na powierzchniowym przepłukaniu rany z wykorzystaniem wody bądź soli fizjologicznej. Następnie, kolejnym krokiem jest etap dezynfekcji. W tym celu należy zaopatrzyć się w środek bakteriobójczy celem zabicia drobnoustrojów. Tutaj należy pamiętać, że nie wskazanym jest wykorzystanie preparatów, które w składzie posiadają alkohol albo jodynę, które zastosowane na otwartą ranę mogą ją podrażnić oraz pogłębić.

Dodatkowo, może to skutkować również wydłużeniem procesu gojenia ze względu na wysuszenie rany. Ostatnim etapem jest założenie opatrunku. Tutaj najczęściej mamy do wyboru dwa podstawowe rodzaje opatrunków, mianowicie opatrunki suche oraz opatrunki wilgotne. Opatrunki suche są najczęstszym wyborem przy udzielaniu pierwszej pomocy lub jako opatrunki pooperacyjne i wykonane są zazwyczaj z materiałów naturalnych takich jak bawełna. Wilgotne opatrunki natomiast charakteryzują się nieco bardziej złożona strukturą wykonania na która składają się różne warstwy pełniące różnorodne funkcje.